Marinella Bandini via Catholic News Agency

Il-patrijarka Latin ta’ Ġerusalemm, il-Kardinal Pierbattista Pizzaballa, iltaqa’ mal-ġurnalisti għall-konferenza stampa tiegħu tal-Milied immedjatament wara żjara f’Gaża fit-22 ta’ Diċembru, fejn iċċelebra Quddiesa u ħeġġeġ lill-insara biex ikunu dawl fid-dlam tal-gwerra.

Madwar 400 Nisrani ħadu kenn mill-bidu tal-gwerra fil-Parroċċa tal-Familja Mqaddsa, l-unika knisja Kattolika f’Gaża, skont ACI Prensa, is-sieħba tal-aħbarijiet tas-CNA bil-lingwa Spanjola.

Fil-konferenza tal-aħbarijiet, il-Kardinal qal li ried jerġa’ jħabbar li Ġesù twieled “għalikom.” Hu ġie “mingħajr ma jimponi obbligi, bħall-ħakkiema tal-art, bħal Ċesari Awgustu,” imma “biex ifittex lil dawk kollha li, bħalu, m’għandhomx post fl-istorja, bħar-rgħajja.” 

Il-konferenza stampa ma kinitx biss ċans għall-patrijarka Latin biex jaqsam messaġġ annwali tal-Milied iżda wkoll opportunità biex jitkellem dwar iż-żjara tiegħu fil-komunità Kattolika f’Gaża wara li fi tmiem il-ġimgħa l-Papa Franġisku nnota li l-Kardinal ma setax jidħol f’Gaża f’Diċembru 20 u rrefera għal “tfal maqtula bil-magni” u “moħqrija” kontinwa hemmhekk.

“Fl-aħħar dħalt; dan huwa fatt. Importanti li nżommu mal-fatti,” qalet Pizzaballa. “Dħul f’Gaża qatt mhu faċli — huwa kkumplikat b’ħafna kwistjonijiet, bħall-protokolli u s-sigurtà, fost oħrajn. Madankollu, kien hemm ukoll nies li għenu biex jingħelbu l-ostakli. Dan hu li jgħodd.”

Tkellem mal-Papa l-Ħadd filgħaxija waqt it-telefonata tiegħu ta’ kuljum lill-parruċċani ta’ Gaża. 

“Il-Papa dejjem kien ċar ħafna,” qal il-patrijarka. “Forsi m’aħniex imdorrijin b’Papa li ma jużax ħafna sfumaturi… Huwa sejjaħ għat-tmiem ta’ din il-gwerra, talab kemm-il darba għall-ħelsien tal-ostaġġi, filwaqt li kkundanna b’mod ċar ukoll ir-rispons sproporzjonat u l-konsegwenzi tal-gwerra fuq il-popolazzjoni ċivili.”

“Din il-gwerra, bħall-gwerer kollha, hija krudili ħafna, u għandha impatt qawwi ħafna fuq kulħadd, fuq il-popolazzjoni kollha,” żied il-patrijarka. 

Midħla tad-dinja Lhudija minn żmien l-istudji tiegħu, Pizzaballa stabbilixxa relazzjonijiet ta ‘livell għoli ma’ mexxejja reliġjużi.

“Id-djalogu Kristjan-Lhud ġie kkonsolidat,” enfasizza. “Mhix l-ewwel darba li għaddiet minn mumenti diffiċli. Irridu nżommu f’moħħna aspett wieħed li nqis importanti kemm min-naħa Lhudija kif ukoll dik Kattolika: ix-xewqa għad-djalogu. U din ix-xewqa hemm. Hemm diffikultajiet, imma se negħlbuhom għax inħobbu lil xulxin u rridu nkomplu f’din it-triq importanti.”

Din hija t-tieni darba li l-Kardinal — l-uniku wieħed fost ir-rappreżentanti reliġjużi u l-mexxejja internazzjonali — daħal f’Gaża minn mindu bdiet il-gwerra. Meta mqabbel mal-ewwel darba, f’Mejju, is-sitwazzjoni “marret ħafna għall-agħar,” huwa qal.

Id-delegazzjoni żgħira mill-patrijarkat kellha tikkoordina maż-żewġ naħat sabiex tiġi evitata l-konfużjoni għax ma tantx kien hemm karozzi li jiċċaqilqu. “Huwa importanti li kulħadd ikun jaf min qed jiċċaqlaq, min qiegħed hemm, sabiex jiġi evitat nuqqas taʼ ftehim u konsegwenzi,” qal il-patrijarka.

Dak li ra f’Gaża, qal il-Kardinal, kienu munzelli ta’ terrapien, drenaġġ miftuħin, u kundizzjonijiet sanitarji prekarji. F’widnejh kien hemm il-buzz kontinwu tad-drones u l-ħoss ta’ splużjonijiet u f’qalbu, sensazzjoni ħelwa morr, taħlita ta’ dwejjaq u konsolazzjoni.

“Rajt ħafna ħajja,” qal. “Għadhom kapaċi jitbissmu u jgawdu l-affarijiet sempliċi.”

Pizzaballa qal li ddeċieda li jiffoka fuq il-ħajja — bħat-tfal barefoot jilagħbu fil-muck iżda li “għad għandhom is-saħħa biex jidħku”; l-irġiel li jitolbu s-sigaretti, li wieħed minnhom tilef kollox, li qalbhom “ħielsa minn sentimenti ta ‘mibegħda”; ġenituri li “qabel l-ikel u dar, jitolbu l-iskola għal uliedhom. Ifisser li għadhom determinati li jkomplu, li jinvestu ħajjithom hemmhekk.”

Is-CNA qabel irrapporta fuq l-inizjattiva ta’ gruppi ta’ studju mal-għalliema li qed jieħdu kenn fil-kompost tal-parroċċa.

Pizzaballa daqqa ta’ ponn fuq is-siġġu: “Aħna determinati; hija l-missjoni tagħna, u hija sinjal. Naturalment, ma nistgħux ikollna miljun tifel u tifla, iżda huwa ċar li rridu nibdew.”

Il-Kardinal esprima wkoll il-ħsibijiet tiegħu dwar l-eżodu tal-insara minn Gaża u, b’mod aktar ġenerali, mix-Xatt tal-Punent.

“Il-Knisja ma tħeġġeġ l-emigrazzjoni, la minn Gaża, u lanqas minn xi post ieħor,” stqarr. “Anzi qed ngħinuhom jibqgħu, nipproteġuhom kemm nistgħu. Fi kwalunkwe każ, il-Knisja dejjem tirrispetta l-libertà tal-poplu tagħha. Xi wħud se jitilqu. Mhux biss huwa possibbli, naħseb li huwa probabbli. Ma kontx nipperċepixxi din ix-xewqa fosthom kollha. Xi wħud se jitilqu, iżda l-komunità mhux se tisparixxi.”

Ir-ritratti taż-żjara ta’ Pizzaballa jirrakkontaw l-istorja tal-merħba fil-Parroċċa Latina tas-Sagra Familja, fejn iċċelebra Quddiesa tal-Milied minn qabel u bierek ix-xena tat-Twelid u s-siġra tal-Milied. 

Fil-Quddiesa, tlett itfal irċevew l-ewwel Tqarbina tagħhom u tlieta rċevew is-sagrament tal-konferma. 

Pizzaballa mbagħad żaret lill-familji, wieħed wieħed, kif ukoll lill-morda u persuni b’diżabilità, inklużi tfal.

“Xtaqt noqgħod għal ftit sigħat, inkun magħhom, inżur fejn qed jgħixu, il-kundizzjonijiet tagħhom, kif jgħixu, x’għandhom bżonn. U qatt ma smajt kelma ta’ rabja. Qatt. Kollox jinqered f’Gaża, imma ma jinqerdux. Għajjien, imma int tista’ tara l-ħajja.”

Il-Kardinal mexa “dak li fadal mit-toroq” biex iżur il-komunità Nisranija fil-Knisja ta’ San Porfirju fil-qrib. Hemmhekk, xegħel xemgħa.

“Intom id-dawl tad-dinja,” qal lill-fidili ta’ Gaża fl-omelija tiegħu. 

“Id-dinja li tħares lejk trid tara ta’ min intom, jekk intix tad-dawl jew tad-dlam. Meta d-dinja tħares lejk, trid tinnota li int differenti. … Aħna lkoll kburin bikom, mhux biss għal dak li tagħmlu imma għax żammejtu l-identità tagħkom bħala nsara ta’ Ġesù.”

Miġjub mis-CNA, il-kappillan, Patri Gabriel Romanelli, qasam il-ferħ tiegħu għaż-żjara.

“Il-kelma li tiġbor kollox hi ‘grazzi.’ Din hija l-kelma li jiġu jgħidulna n-nies. In-nies kollha, il-familji, ġew jitolbu l-barka tiegħu, il-pariri, biex jaqsmu l-istejjer tagħhom. Faħħar lil kulħadd. Huwa kkonforta lill-familja ta’ Nahida u Samar, li sena ilu nqatlu minn sniper, billi bierek il-qabar tagħhom,” qal Romanelli.

“Qed nistennew lil Ġesù, u ftit jiem qabel il-Milied, esperjenzajna l-preżenza ta’ Ġesù fil-persuna tal-patrijarka,” qal wieħed mill-parruċċani lil Romanelli. 

“L-aħħar ġimgħat kienu iebsa ħafna, anke għall-aktar ottimisti,” żied il-qassis. “Din iż-żjara, il-kliem tal-patrijarka dwar li l-Knisja ma tabbandunax lil uliedha, ta tama ġdida.”

Fl-24 ta’ Diċembru, wara nofsinhar, għad ikun hemm Quddiesa tal-Milied. 

“Wara ċ-ċelebrazzjoni, immorru fid-diversi kmamar fejn jgħixu l-familji, inkantaw innijiet tal-Milied u nqassmu xi rigali,” qal Romanelli. “Ippruvajna nwarrbu xi ġugarelli, u għalhekk se nisorprendu lit-tfal billi nġibulhom rigal mingħand it-tarbija Ġesù.”

Il-messaġġ ta’ Pizzaballa fil-konferenza stampa jista’ jinqara kollu kemm hu hawnhekk: https://lpj.org/en/news/christmas-message-2024-1.

Fir-ritratt: Il-patrijarka Latin ta’ Ġerusalemm, il-Kardinal Pierbattista Pizzaballa, jixgħel
xemgħa fil-Knisja Ortodossa ta’ San Porfirju f’Gaza waqt iż-żjara tiegħu hemm fit-22 ta’ Diċembru. Kreditu: Ritratt kortesija tal-Patrijarkat Latin ta’ Ġerusalemm. Ritratti miġjuba permezz ta’ Catholic News Agency Access for Editors