Kate Quiñones via Catholic News Agency

L-iżgħar tarbija prematura fid-dinja, li twieldet aktar minn erba’ xhur qabel iż-żmien, iċċelebrat l-ewwel għeluq sninha dan ix-xahar.

L-ewwel għeluq snin ta’ Nash Keen kien simili ħafna għal ta’ kwalunkwe tarbija oħra — kejk b’krema bit-tarjola żejda, laqgħa tal-familja u l-ħbieb, u munzelli ta’ rigali — ħlief li għeluq sninu għamlu d-detentur tal- Guinness World Record għall-aktar tarbija prematura li baqgħet ħajja.

Nash twieled meta kellu 21 ġimgħa ta’ tqala, 133 jum qabel iż-żmien. B’madwar 10 uqija biss, kien jiżen inqas minn grejpfrut u kien twil ftit aktar minn tmien pulzieri. Kien tant ħafif li meta ommu, Mollie Keen, kienet iżżommu, bilkemm setgħet tħoss il-piż tiegħu. 

It-tarbija impossibbilment żgħira twieldet fil-5 ta’ Lulju 2024, fl- Isptar tat-Tfal tal-Familja Stead tal-Kura tas-Saħħa tal-Università ta’ Iowa — wieħed mill-aktar avvanzati fin-nazzjon għall-kura tat-trabi tat-twelid.

Fil-fatt ma kien hemm l-ebda ċans ta’ sopravivenza għal Nash peress li ħadd li twieled daqshekk żgħir ma kien baqa’ ħaj.

“Qatt ma tlift it-tama” 

Il-ġenituri tiegħu, Mollie u Randall Keen, kienu mbeżżgħin meta skoprew li minħabba kundizzjoni li kellha Mollie, Nash kien se jitwieled qabel iż-żmien. 

Fi skan tal-20 ġimgħa għat-tarbija, it-tabib sab li Mollie kienet diġà dilatata żewġ ċentimetri. Mollie ħasset li xi ħaġa kienet ħażina u talbet eżami aktar mill-qrib. 

Il-koppja kienet diġà tilfet tarbija. L-ewwel tarbija tagħhom, tifla jisimha McKinley, twieldet fi 18-il ġimgħa ta’ tqala madwar sentejn qabel it-twelid ta’ Nash. 

Kienu mbeżżgħin li jitilfu tifel ieħor. 

“Konna mkissrin ħafna. Ħsibna li konna għaddejjin mill-istess ħaġa eżatta, u ħsibna li konna se nitilfu dan it-tarbija,” qalet Mollie fl- istqarrija għall-istampa tal-isptar . 

Mollie kienet ġiet iddijanjostikata b’inkompetenza ċervikali, kundizzjoni fejn iċ-ċerviċi tibda tinfetaħ kmieni wisq, u ħafna drabi twassal għal twelid prematur jew korriment. Biex tkompli tikkomplika l-affarijiet, hija għandha s-sindromu tal-ovarji poliċistiċi (PCOS) — kundizzjoni relattivament komuni li tista’ tagħmilha diffiċli biex wieħed jikkonċepixxi tarbija minħabba ovulazzjoni inkonsistenti.

“F’dak il-punt, ma kontx naf x’nista’ nagħmel biex inbiddel is-sitwazzjoni,” qalet Mollie.

Minkejja d-diffikultajiet, il-koppja fittxew il-kura kollha li setgħu jsibu għat-tarbija fil-ġuf tagħhom. 

“Qatt ma tlift it-tama għal Nash,” qalet Mollie.

Dakinhar stess filgħaxija, wara l-iskan tal-20 ġimgħa tagħha, Mollie kienet diġà bdiet tħoss bugħawwieġ ħafif. Il-koppja marru jiġru lejn il-kamra tal-emerġenza, fejn lil Mollie ntqalilha biex tistrieħ fis-sodda u tipprova tipposponi t-twelid.

Kieku t-tarbija setgħet tiflaħ sal-marka ta’ 21 ġimgħa, l-isptar ikollu r-riżorsi biex jikkurah. 

Filwaqt li NICUs (unitajiet tal-kura intensiva tat-trabi tat-twelid) differenti għandhom livelli differenti ta’ kura li jistgħu joffru lit-trabi prematuri, l-NICU tal-Università ta’ Iowa dan l-aħħar bdiet toffri kura li ssalva l-ħajjiet għat-trabi mwielda f’21 ġimgħa ta’ tqala. Skont l-isptar, l-NICU tagħha stess kienet waħda mill-“ftit postijiet fid-dinja mgħammra biex potenzjalment isalvaw lil Nash.” 

Fis-sigħat bikrin ta’ filgħodu, Mollie u Randall marru jiġru lejn Iowa City. Infaqa’ l-ilma ta’ Mollie, u b’hekk żdiedu ċ-ċansijiet ta’ kumplikazzjonijiet, u l-isptar ipprova jipposponi t-twelid. Wara jumejn — ftit sigħat biss wara l-marka tal-21 ġimgħa — beda t-twelid ta’ Mollie. Inqas minn 10 sigħat wara, twieled Nash. 

L-ewwel sigħat u jiem wara t-twelid huma l-aktar perikolużi, skont Dr. Amy Stanford , in-neonatologa li ssorveljat ir-risuxxitazzjoni ta’ Nash. Trabi prematuri ħafna jeħtieġu kura l-ħin kollu.

Id-daqs tat-tarbija jista’ jiddetermina jekk hux se jgħix jew imut. Jekk it-tarbija tkun żgħira wisq, lanqas l-iżgħar tubi ma jkunu jistgħu jidħlu.

“Xi kultant it-trabi mwielda fil-21 ġimgħa jkunu żgħar wisq anke għall-iżgħar tubi tan-nifs u linji ġol-vini tagħna,” qal Stanford. 

Imma Nash kien xortik tajba — kien kbir biżżejjed għat-tubi. Wara li Stanford poġġielu t-tubu tan-nifs, il-kundizzjoni tiegħu bdiet tistabbilizza ruħha.

Matul il-189 jum li Nash kien l-isptar, tim ta’ aktar minn 30 membru tal-istaff ħadu ħsiebu. It-tobba osservaw lil Nash mill-qrib, bl-użu tal-emodinamika, teknika bbażata fuq l-ultrasound biex jiċċekkjaw il-fluss tad-demm u l-funzjoni tal-qalb tat-tarbija. 

“Madwar il-marka ta’ xahar, ilkoll bdejna nieħdu n-nifs ftit aktar faċilment,” qal Stanford. “Filwaqt li konna nafu li Nash kellu vjaġġ twil quddiemu, dak kien il-punt meta bdejna nħossuna aktar kunfidenti li kellu ċans reali li jmur lura d-dar.” 

Iżda Nash xorta kellu aktar sfidi. Is-sinjali vitali tiegħu niżlu għal diversi ljieli minħabba l-pulmuni u l-qalb immaturi tiegħu, u għadda minn operazzjoni għal perforazzjoni tal-musrana li kellha rata ta’ mortalità ta’ 30%-40%. 

“Jista’ jkun qed imur tajjeb għal diversi jiem u mbagħad ikollu ġurnata jew tnejn ħżiena bejniethom, imma qed nibda nifhem li dik hija parti mill-vjaġġ li jgħaddu minnu l-biċċa l-kbira tal-ġenituri tal-NICU u li m’aħniex waħedna,” kitbet Mollie online waqt iż-żjara ta’ Nash fl-NICU, skont l-istqarrija għall-istampa tal-isptar.

Wara 189 jum fl-isptar, fil-bidu tal-2025, Nash mar lura d-dar.

Sejrin id-dar: ‘Rebħa’

F’Ankeny, Iowa, il-familja Keen iċċelebrat l-ewwel għeluq snin ta’ Nash b’laqgħa żgħira ta’ familja u ħbieb tal-qalb, li mlew lit-tifel li għalaq għeluq sninu b’rigali — 70 libsa ġdida kif ukoll ħafna ġugarelli u ħrieqi. 

It-tobba taw dispensa speċjali lit-tifel ta’ sena — seta’ jkollu kejk ta’ għeluq sninu għall-okkażjoni speċjali. 

Il-koppja taw il-laqam lil binhom “Nash Potato” u jiddeskrivuh bħala “determinat, kurjuż, u l-iktar tarbija kuntenta li tiltaqa’ magħha,” skont l- istqarrija għall-istampa tal-Guinness World Records. 

Mollie ddeskriviet is-sena li għaddiet bħala “surreali.” 

“Sena ilu, ma konniex ċerti kif kien se jidher il-futur, u issa ċċelebrajna l-ewwel għeluq sninu,” qalet . “Huwa emozzjonali f’ħafna modi: kburija, gratitudni, anke xi niket għal kemm kien differenti l-vjaġġ tiegħu. Imma fuq kollox, iħoss bħal rebħa.”

Nash għadu għandu problemi ta’ saħħa kontinwi, inkluż difett żgħir fil-qalb, iżda t-tobba tiegħu jgħidu li d-difett għandu jissolva hekk kif jikber. Filwaqt li kien qed jittardja biex jilħaq l-istadji tipiċi tat-tarbija, Nash ma esperjenza l-ebda fsada fil-moħħ waqt li kien fl-NICU, għalhekk it-tobba jittamaw li l-funzjoni konjittiva tiegħu ma tiġix affettwata. 

Mollie qalet li tittama li Nash “jara l-istorja tiegħu bħala sors ta’ saħħa.”  

“Nittama biss li Nash jirrealizza kemm hu maħbub u kemm nies ferħu għalih mill-bidu nett,” qalet. “Irrid li jikber u jkun b’saħħtu, kuntent, u kunfidenti f’min hu.”