Courtney Mares via Catholic News Agency

Fir-rebbiegħa qed tiftaħ mawra ġdida tal-Ġonna tal-Vatikan fil-palazz tas-sajf tal-Papa f’Castel Gandolfo għall-pellegrini tal-ġublew li jixtiequ jaħarbu mill-folol f’Ruma għal jum u jgħaddsu fil-ġmiel naturali tal-ħolqien ta’ Alla.

Fuq l-għoljiet bis-siġar tal-Għoljiet Alban, li jħarsu lejn l-ilmijiet blu ta ‘lag krater vulkaniku żgħir, ir-residenza papali u l-ġonna f’Castel Gandolfo kienu irtir tas-sajf favorit għall-papiet għal sekli sħaħ.

Bil-Ġublew tal-Knisja tal-2025, dawn il-ġonna papali se jduru kapitlu ġdid bħala l-ambjent ta’ wieħed mill-aktar proġetti ekoloġiċi ambizzjużi tal-Papa Franġisku.

Fir-rebbiegħa, il-Vatikan se jiftaħ dawra ġdida tal-ġonna bħala parti mill-inizjattiva Borgo Laudato Si’, proġett snin ilu qed isir li għandu l-għan li jpoġġi fil- prattika l-prinċipji għall-iżvilupp integrali deskritti fl-enċiklika ambjentali tal-Papa Laudato Si’.

“Il-Papa Franġisku jemmen li m’għandux bżonn dan l-ispazju kollu għall-vaganza tas-sajf tiegħu,” spjegat Donatella Parisi, il-kelliem tal-inizjattiva, waqt mawra preview tal-ġonna. 

“Hu jemmen li tant sbuħija, tant għaġeb, tant għana għandhom jinqasmu mal-umanità.” 

Il-pellegrini li jżuru se jkollhom l-opportunità li jduqu l-prodotti tar-razzett organiku ta’ Borgo Laudato Si, fejn iż-żejt taż-żebbuġa se jiġi ppressat mill-1,400 siġra taż-żebbuġ tal-proprjetà u vinja se tipproduċi l-inbid permezz ta’ tekniki avvanzati mingħajr pestiċidi.

Għasel, tejiet tal-ħxejjex, u pjanti mediċinali se jinġabru wkoll mill-proprjetà, fejn il-baqar se jipprovdu ġobon organiku u prodotti oħra tal-ħalib, inkluż ġelat.

“Ir-razzett se jsir razzett edukattiv,” qal Parisi. “Dak kollu li jitkabbar se jinqasam mal-pellegrini tal-ġublew.”

Il-ġonna ilhom post ta’ trankwillità. L-Imperatur Ruman Domizjan (AD 81–96) bena l-ewwel villa tal-pajjiż lussuża fuq is-sit, li l-fdalijiet tagħha huma inklużi fil-mawra. Hadrian u Marcus Aurelius it-tnejn żaru din il-villa antika, skont il-Vatikan.

Il-proprjetà aktar tard ġiet adottata bħala r-residenza tas-sajf tal-papiet fl-1600s. Il-Papa Urbanu VIII (1623–1644) kien l-ewwel Papa li qatta’ l-vaganza tas-sajf tiegħu fil-palazz.

Fost it-3,000 pjanta tal-ġonna minn 300 speċi hemm siġra tal-ballut ta’ 700 sena u sisien tal-ħaxix miżmuma bir-reqqa li jirriflettu sekli ta’ amministrazzjoni papali.

Illum il-Ġonna tal-Vatikan f’Castel Gandolfo huma aċċessibbli permezz ta’ ferrovija ta’ 45 minuta fin-nofsinhar minn Ruma. Il-proprjetà ta’ Borgo Laudato Si tinkludi aktar minn 86 tomna ta’ ġonna u 49 tomna ta’ art agrikola.

Il-ftuħ tat-tour il-ġdid jimmarka l-10 anniversarju mill-pubblikazzjoni ta’ Laudato Si’ u t-800 anniversarju tal-“Kantiku tax-Xemx” ta’ San Franġisk ta’ Assisi.

Tqiegħdu sinjali fil-ġonna kollha b’riflessjonijiet fuq suġġetti minn “silenzju” sa “ilma” biex jitrawmu mumenti ta’ kontemplazzjoni kemm tal-ħolqien kif ukoll tal-Ħallieq. 

“Dak li rridu noffru lill-viżitaturi kollha … hija esperjenza immersiva fil-prinċipji ta ‘ Laudato Si’ ,” qal Parisi. 

Ċentrali għal din l-esperjenza hija l-integrazzjoni tal-edukazzjoni ekoloġika, il-prattiki tal-ekonomija ċirkolari, u s-sostenibbiltà ambjentali. 

Il-ġonna għaddew minn trasformazzjonijiet sinifikanti biex jallinjaw ma ‘dawn l-għanijiet. Fis-sit ġew installati pannelli solari. Is-sistemi tal-ħsad tal-ilma tax-xita u l-plumbing tal-funtani ristrutturati għandhom l-għan li jiksbu żero skart tal-ilma, filwaqt li l-vetturi elettriċi eventwalment se jissostitwixxu t-trasport li jaħdem bil-gass.  

Is-sistema tal-ilma hija fokus ewlieni, skont Parisi. “Se jkun hemm ċisterni li jiġbru l-ilma tax-xita li jiddaħħlu għall-ewwel darba. L-enerġija kollha se tkun sostenibbli,” qalet. L-agrikoltura se ssegwi prattiki ta’ konservazzjoni u ġenerattivi. 

Fil-qalba tal-Borgo Laudato Si’ hemm impenn għall-ġustizzja soċjali. “Talba speċifika tal-Papa Franġisku hija li dan il-post ikun dar għal nies f’kundizzjoni vulnerabbli,” spjega Parisi. 

Il-proġett joffri taħriġ tax-xogħol għal gruppi emarġinati, inklużi refuġjati, eks priġunieri, superstiti tat-traffikar tal-bnedmin, u individwi b’diżabilità. “Dan huwa mandat li huwa qrib ħafna tal-qalb tal-Papa Franġisku,” qalet. 

Qassis Amerikan, Patri Manuel Dorantes, dan l-aħħar ħa r-riedni bħala d-direttur taċ-Ċentru għall-Edukazzjoni Għolja ta’ Borgo Laudato Si. Ir-ragħaj mill-Arċidjoċesi ta’ Chicago beda terminu ta’ erba’ snin fiċ-ċentru fl-1 ta’ Diċembru.

Qabel ma ħa l-kariga, Dorantes esprimiet it-tama li l-inizjattiva se “toħloq eżempji tanġibbli tal-kontribut tal-Knisja għall-kura tad-dar komuni tagħna u għall-iżvilupp integrali tal-persuna umana.”

L-opportunitajiet edukattivi jestendu għal tfal u studenti, li se jkollhom l-opportunità li jipparteċipaw fi skejjel tas-sajf, workshops, u programmi ta ‘għarfien ekoloġiku.

Il-Kardinal Fabio Baggio, li jissorvelja l-proġett, jarah bħala mudell għal inizjattivi futuri. 

Fi preview tal-proġett il-ħarifa li għaddiet, Baggio qal: “Is-sbuħija tal-Villa Barberini u l-ġonna tal-Vilel Pontifikali ssir l-ambjent naturali għall-iżvilupp ta’ post ta’ ‘ekoloġija integrali’, miftuħ għan-nies kollha ta’ rieda tajba.”

Fir-ritratt: Dawra ġdida tal-Ġonna tal-Vatikan fil-palazz tas-sajf tal-Papa f’Castel Gandolfo qed tiftaħ fir-rebbiegħa tal-2025 għall-pellegrini tal-ġublew li jixtiequ jaħarbu mill-folol f’Ruma għal jum u jgħaddsu fil-ġmiel naturali tal-ħolqien ta’ Alla. Kreditu: Courtney Mares/CNA. Ritratti kollha via Catholic News Agency Access for Editors