Courtney Mares via Catholic News Agency

L-ewwel xbieha li tilqa’ lill-viżitaturi tal-bażilika li fiha l-qabar ta’ San Duminku f’Bolonja, l-Italja, hija mużajk tal-qaddis ħdejn kelb li jġorr torċa tan-nar f’ħalqu.

Din mhijiex rappreżentazzjoni ta’ logħba piromanjaka tal-fetch iżda referenza għal ħolma li bassret il-missjoni tal-predikatur tas-seklu 13 fid-dinja — li jkun il-ġarrier tan-nar divin madwar l-Ewropa, u jdawwal id-dlam tal-ereżija u d-dnub bil-verità u l-karità.

“Meta omm San Duminku, il-Beata Jane ta’ Aza, kienet tqila, kellha ħolma ta’ kelb b’torċa f’ħalqu jiġri madwar id-dinja u jqabbad kollox fin-nar. Hija marret fil-monasteru ta’ Santo Domingo de Silos u staqsiet lil patri xi tfisser. Huwa wieġeb li t-tarbija f’ġufha kienet se tkun predikatur kbir li kien se jqabbad id-dinja bin-nar ta’ kliemu,” qal lis-CNA l-Patri Dumnikan Ezra Sullivan, professur fl-Università Angelicum f’Ruma.

“Fil-fatt, il-kelma ‘Duminikan’ hija logħob bil-kliem fuq il-Latin, Domini canes , li tfisser ‘klieb tal-Mulej,’” spjega l-Patri Dumnikan Thomas Petri, eks dekan u viċi president tad-Dar tal-Istudji Dumnikani f’Washington, DC.

Matul l-istorja San Duminku ġie deskritt f’pitturi u statwi wieqaf ħdejn kelb ieħor.

“Sors wieħed jirrakkonta li l-kelb li l-Beata Jane rat fil-viżjoni tagħha kien greyhound. Dan jidhirli sew,” qal Petri. “San Duminku għandu jiġi assoċjat ma’ razez li huma veloċi u utli għar-ragħa.”

“Billi jimita lil Kristu nnifsu, San Duminku huwa kelb li jigdem warajk biex iwasslek għand Alla,” żied jgħid.

“Fil-bidu tas-seklu 13, il-Knisja kienet qed tesperjenza devozzjoni dejjem tikber fost il-fidili lajċi li ma kinitx tqabbel mal-kleru. Fi żmien meta l-isqfijiet, is-saċerdoti u l-patrijiet kienu qed jgħixu b’mod stravaganti u rarament jippridkaw, San Duminku rrealizza li l-Knisja kellha bżonn saċerdoti li jgħixu fil-faqar iżda li kienu wkoll predikaturi tal-grazzja u l-verità, speċjalment fid-dawl tal-kulti eretiċi li kienu qed ibegħdu lill-fidili mill-Knisja ta’ Ġesù Kristu,” spjega Petri.

San Duminku Guzman twieled f’Caleruega, Spanja, fit-8 ta’ Awwissu 1170. Matul ħajtu, jingħad li kkonverta madwar 100,000 ruħ permezz tal-missjonijiet ta’ predikazzjoni tiegħu. Huwa xerred id-devozzjoni lejn ir-rużarju u kellu rwol ewlieni fid-dibattiti dottrinali li jiġġieldu l-ereżija Albiġenża, qawmien mill-ġdid tal-Manikeiżmu, li kien ħa l-qawwa fin-nofsinhar ta’ Franza.

Duminku waqqaf l-Ordni tal-Predikaturi — magħrufa bħala d-Dumnikani — fi Franza fl-1216, fejn adatta r-Regola ta’ Santu Wistin fl-ubbidjenza lejn il-Papa b’enfasi fuq l-istudju u l-ħajja komunitarja fil-faqar. Huwa miet f’Bolonja, l-Italja, wara diversi ġimgħat ta’ mard fis-6 ta’ Awwissu, 1221.

Il-Papa Benedittu XVI qal fi Frar 2010 li San Duminku “jfakkarna li fil-qalba tal-Knisja, dejjem irid jaqbad nar missjunarju.”

“San Duminku ngħata l-grazzja mhux biss li jkollu żelu u mħabba ferventi għal Ġesù Kristu, speċjalment għal Kristu msallab, iżda wkoll l-għerf li jippriedka l-Evanġelju b’forza u konvinzjoni,” qal Petri.

Sullivan innota: “Intqal ukoll li ‘dejjem kien jitkellem jew dwar Alla jew ma’ Alla,’ u għalhekk kliemu kienu bħal vleġeġ tan-nar li dejjem jolqtu l-miri tagħhom.”

Santa Katerina ta’ Siena, Dumnikana tat-tielet ordni, spiss tiġi kkwotata tgħid: “Kun min Alla ried li tkun u int se tqabbad id-dinja fin-nar.”

Madankollu, Petri spjega li traduzzjoni aktar preċiża ta’ dak li kitbet Santa Katerina f’ittra f’jiem mewtha hija: “Jekk int dak li għandek tkun, int se taqbad in-nar lill-Italja kollha, u mhux hemm biss.”

Hija kitbet dan lis-segwaċi tagħha Stefano Maconi għax kienet “inkwetata li kien fietel fid-devozzjoni tiegħu u talbitu biex imur Ruma ħalli jqabbad in-nar tal-karità divina hemmhekk fost it-taqlib tax-xiżma u l-infedeltà li kienet qed tesperjenza l-belt,” qal Petri.

Santa Katerina ta’ Siena tkellmet dwar il-kultivazzjoni tan-“nar divin” bħala “l-kultivazzjoni tal-karità ta’ Alla fir-ruħ ta’ wieħed,” spjega.

“Il-mod kif nikkultivaw il-karità huwa billi nimpenjaw ruħna li nkunu ma’ Kristu fit-talb, fl-istudju, fuq ix-xogħol, fid-dar, u f’kull mument ieħor tal-ġurnata tagħna,” qal.

“Madankollu, b’mod speċjali, din il-komunjoni ma’ Kristu tiġi mitmugħa u msaħħa billi nirċievu s-sagrament tal-karità — l-Ewkaristija mqaddsa — li fiha Dak li hu l-karità nnifisha jidħol fina u jdawwal ruħna fl-imħabba għalih u għall-proxxmu tagħna.”