Courtney Mares u Hannah Brockhaus via Catholic news Agency
Il-Papa Franġisku fetaħ it-tieni assemblea tas-Sinodu dwar is-Sinodalità nhar l-Erbgħa b’Quddiesa kkonċelebrata minn aktar minn 400 saċerdot, isqof u kardinali fi Pjazza San Pietru li fiha wissa lid-delegati tas-sinodu biex ma jimponu l-“aġendi” tagħhom stess waqt id-diskussjonijiet li damu kważi xahar.
“Ejja noqogħdu attenti li ma narawx il-kontribuzzjonijiet tagħna bħala punti li niddefendu akkost ta’ kollox jew aġendi li jridu jiġu imposti,” qal il-Papa fl-omelija tiegħu fit-2 ta’ Ottubru.
“Inkella nispiċċaw nissakkru fi djalogi fost it-torox, fejn il-parteċipanti jfittxu li jmexxu ‘l quddiem il-kawżi jew l-aġendi tagħhom stess mingħajr ma nisimgħu lill-oħrajn u, fuq kollox, mingħajr ma jisimgħu leħen il-Mulej,” żied jgħid.
It-tieni sessjoni tas-16-il Sinodu Ordinarju tal-Isqfijiet, bejn it-2 u s-27 ta’ Ottubru, timmarka fażi kritika fil-proċess sinodali globali tal-Knisja li beda tliet snin ilu.
Filwaqt li jibnu mid-diskussjonijiet fl-assemblea tas-sinodu ta’ Ottubru 2023, it-368 delegat votanti fis-sessjoni ta’ din is-sena mistennija jipproduċu rapport finali biex jagħti pariri lill-Papa Franġisku dwar kif tista’ tittejjeb il-“komunjoni, il-parteċipazzjoni, u l-missjoni” tal-Knisja Kattolika.
B’uħud mill-aktar kwistjonijiet kontroversjali barra mill-aġenda tal-assemblea tas-sinodu, id-diskussjonijiet mistennija jiffokaw fuq proposti konkreti biex jiġi istitwit ministeru ta’ smigħ u ta’ akkumpanjament, involviment akbar tal-lajċi fl-ekonomija u l-finanzi tal-parroċċa, u kunsilli parrokkjali u konferenzi tal-isqfijiet aktar b’saħħithom.
Il-Quddiesa tal-ftuħ tas-sinodu bdiet fid-9:30am taħt smewwiet parzjalment imsaħħab b’purċissjoni li kienet tinkludi 76 kardinal, 320 isqof, mijiet ta’ saċerdoti, u delegati lajċi tas-sinodu. Il-Papa ppresieda l-Quddiesa fil-festa tal-Anġli Kustodji, fejn enfasizza l-importanza tas-smigħ u l-armonija fl-omelija tiegħu.
“Tagħna mhix assemblea parlamentari imma pjuttost post ta’ smigħ f’komunjoni,” qal Franġisku.
“Mhux dwar maġġoranzi u minoranzi… Dak li hu importanti, dak li hu fundamentali, hija l-armonija, l-armonija li l-Ispirtu s-Santu biss jista’ jikseb,” żied jgħid. “L-Ispirtu s-Santu huwa l-kaptan tal-armonija u kapaċi joħloq vuċi waħda fost tant ilħna differenti.”
Il-format tal-assemblea jirrifletti dak tas-sena ta’ qabel, b’talb ta’ kuljum, riflessjonijiet teoloġiċi, u diskussjonijiet fi gruppi żgħar organizzati skont il-lingwa. Madankollu uħud mis-suġġetti l-aktar kontroversjali diskussi fl-assemblea tas-sena li għaddiet, inklużi djakni nisa u formazzjoni “sinodali” għal qassisin futuri, ġew delegati għall-kompetenza ta’ 15-il grupp ta’ studju ffurmati tard is-sena li għaddiet.
Il-Papa ħeġġeġ lid-delegati biex “jirċievu l-kontribuzzjonijiet kollha miġbura matul dawn it-tliet snin b’rispett u attenzjoni, fit-talb u fid-dawl tal-kelma ta’ Alla.”
“Bl-għajnuna tal-Ispirtu s-Santu, irridu nisimgħu u nifhmu dawn il-vuċijiet — jiġifieri l-ideat, l-aspettattivi, il-proposti — biex flimkien nagħrfu l-vuċi ta’ Alla li qed jitkellem mal-Knisja,” qal Franġisku.
F’tħabbira sorpriża fi tmiem l-omelija tiegħu, il-Papa Franġisku żvela li l-Ħadd se jmur personalment fil-Bażilika ta’ Santa Marija Maġġura ta’ Ruma biex jitlob ir-rużarju għall-paċi lejlet l-anniversarju ta’ sena mill-attakk tal-Ħamas fuq Iżrael.
Il-Papa Franġisku sejjaħ ukoll għal jum globali ta’ talb u sawm fis-7 ta’ Ottubru fost il-vjolenza li qed tiżdied fl-Art Imqaddsa.
“Ħuti, ejjew nibdew dan il-vjaġġ ekkleżjali b’ħarsa lejn id-dinja, għax il-komunità Nisranija hija dejjem għas-servizz tal-umanità, biex inxandru l-ferħ tal-Vanġelu lil kulħadd,” qal. “Għandna bżonnha, speċjalment f’din is-siegħa drammatika tal-istorja tagħna, hekk kif l-irjieħ tal-gwerra u n-nirien tal-vjolenza qed ikomplu jaħkmu popli u nazzjonijiet sħaħ.”
Il-Papa jgħid li l-Knisja għandha bżonn modi ġodda biex l-Isqfijiet ikunu ‘sinodali’
Fl-ewwel laqgħa tal-assemblea sħiħa tas-Sinodu dwar is-Sinodalità nhar l-Erbgħa, il-Papa Franġisku qal li l-ministeru tal-isqof għandu jinkludi kooperazzjoni mal-lajċi u li s-sinodu se jeħtieġ li jidentifika “forom differenti” tal-eżerċizzju ta’ dan il-ministeru.
Li l-isqfijiet, il-lajċi u l-lajċi, il-qassisin u r-reliġjużi huma kollha delegati tas-sinodu kienet għażla intenzjonata, qal il-pontifikat fis-Sala Pawlu VI tal-Vatikan fit-2 ta’ Ottubru, u “tesprimi mod kif jiġi eżerċitat il-ministeru episkopali konsistenti mat-tradizzjoni ħajja. tal-Knisja u bit-tagħlim tal-Konċilju Vatikan II”.
“Qatt ma jista’ isqof, jew xi Nisrani ieħor, jaħseb fih innifsu ‘mingħajr ħaddieħor’,” kompla. “Bħalma ħadd ma jiġi salvat waħdu, it-tħabbira tas-salvazzjoni teħtieġ lil kulħadd u teħtieġ li kulħadd jinstema’.”
“Forom differenti ta’ eżerċizzju ‘kolleġġjali’ u ‘sinodali’ tal-ministeru episkopali” fid-djoċesijiet u fil-Knisja universali, qal Franġisku, “jeħtieġ li jiġu identifikati fiż-żmien dovut, dejjem b’rispett tad-depożitu tal-fidi u tat-tradizzjoni ħajja, u dejjem iwieġbu għal dak li jitlob l-Ispirtu mill-Knejjes f’dan iż-żmien partikolari u fil-kuntesti differenti li jgħixu fihom.”
Is-Sinodu dwar is-Sinodalità jirrifletti dan il-“fehim inklużiv” tal-ministeru ta’ isqof, saħaq il-Papa, filwaqt li żied li l-isqfijiet u l-lajċi jridu jitgħallmu kif jikkooperaw aħjar fil-Knisja li ‘l quddiem.
Il-Papa Franġisku fid-diskors tiegħu indirizza lill-aktar minn 400 parteċipant fit-tieni sessjoni tas-16-il Assemblea Ġenerali Ordinarja tal-Isqfijiet fl-ewwel jum tal-laqgħa tal-Vatikan bejn it-2 u s-27 ta’ Ottubru dwar is-sinodalità. Il-laqgħa tal-2024 għandha 368 membru votanti (delegati), li 272 minnhom huma isqfijiet u 96 minnhom mhumiex isqfijiet. Fost is-96 mhux isqof, madwar nofs huma nisa.
L-ewwel laqgħa ġenerali, jew “kongregazzjoni,” kif tissejjaħ, kienet iddedikata għall-ftuħ ta’ tislijiet mill-Papa Franġisku u l-Kardinal Carlos Aguiar Retes kif ukoll diskorsi ta’ introduzzjoni mill-mexxejja tas-sinodu l-Kardinal Mario Grech u l-Kardinal Jean-Claude Hollerich, SJ.
Waqt il-laqgħa ta’ tliet sigħat u nofs, id-delegati segwew ukoll filmati informattivi dwar is-sinodu fosthom filmati li jippreżentaw l-10 gruppi ta’ studju teoloġiku u kummissjoni kanonika ffurmata mill-Papa Franġisku.
Fir-rimarki tiegħu, il-ponti assigura li l-preżenza ta’ delegati mhux isqfijiet f’Sinodu tal-Isqfijiet ma jnaqqasx jew tpoġġi limitazzjonijiet fuq l-awtorità tal-isqfijiet individwali u l-kulleġġ tal-isqfijiet. “Anzi, jindika l-forma li l-eżerċizzju tal-awtorità episkopali huwa msejjaħ biex jieħu fi Knisja li hija konxja li hija essenzjalment relazzjonali u għalhekk sinodali,” qal.
“L-armonija hija essenzjali,” enfasizza Franġisku, filwaqt li nnota li hemm żewġ perikli li jridu jiġu evitati: il-periklu li ssir astratta wisq u l-periklu li “tpoġġi l-ġerarkija kontra l-fidili lajċi.”
Aktar kmieni matul il-ġurnata, il-Papa Franġisku sar l-ewwel Papa mill-1974 li ra relikwa storika tas-siġġu ta’ San Pietru.
Is-siġġu ta’ l-injam maħsub li kien ta’ San Pietru, l-ewwel Papa, normalment ikun imdawwar ġewwa l-monument tas-siġġu massiv maħluq fis-seklu 17 mill-iskultur Gian Lorenzo Bernini u jinsab fuq l-iktar ħajt ta’ wara ta’ l-abside tal-bażilika Vatikan fuq dak jissejjaħ l-“Altar tas-Sedja.”
Ir-relikwa tneħħiet l-aħħar mill-monument ta’ Bernini għal studju mill-1968–1974. Issa tneħħa waqt xogħol ta’ restawr.
Is-siġġu huwa simbolu tal-primat tal-papa. Il-Papa Franġisku seta jara r-relikwa importanti fis-sagristija Ottoboni tal-bażilika wara li ġiet iċċelebrata Quddiesa fi Pjazza San Pietru għall-bidu tat-tieni sessjoni tas-Sinodu dwar is-Sinodalità fit-2 ta’ Ottubru filgħodu.
Il-laqgħa ta’ Ottubru 2024 hija l-aħħar parti tal-fażi ta’ dixxerniment tal-proċess sinodali mibdi fl-2021.
Waqt li fakkar fil-fokus tal-laqgħa ta’ xahar, li hija biex tirrifletti dwar kif tkun Knisja fil-missjoni, il-Papa żied jgħid li l-Knisja trid taħseb ukoll dwar kif tkun aktar ħniena.
Huwa rrakkomanda wkoll lid-delegati tas-sinodu jaqraw is-sonett ta’ Dante Alighieri “Vita Nuova” biex jimmeditaw fuq il-virtù tal-umiltà.
“Ma nistgħux inkunu umli minbarra l-imħabba,” qal. “L-insara għandhom ikunu bħal dawk in-nisa deskritti minn Dante Alighieri f’wieħed mis-sunetti tiegħu. Huma nisa li jnikktu t-telfa ta’ missier il-ħabiba tagħhom Beatrice: ‘Int li ġġorr id-dehra umli, b’għajnejhom mitluqa, turi niket.’”
“Inħeġġiġkom timmeditaw fuq dan it-test spiritwali mill-aqwa u tirrealizzaw li l-Knisja — ‘semper reformanda’ — ma tistax issegwi l-vjaġġ tagħha u tħalli lilha nnifisha tiġġedded mingħajr l-Ispirtu s-Santu u s-sorpriżi tiegħu mingħajr ma tħalli lilha nfisha tissawwar minn idejn Alla l- Ħallieq, ibnu, Ġesù Kristu, u l-Ispirtu s-Santu tiegħu,” kompla Franġisku.
Fl-1 ta’ Ottubru, lejlet is-sinodu, irtir ta’ jumejn għall-parteċipanti tas-sinodu fil-Vatikan intemm b’liturġija penitenzjali fil-Bażilika ta’ San Pietru.
Fis-servizz ta’ talb, li li attendew aktar minn 500 ruħ, kardinali, isqfijiet, reliġjużi, u lajċi qasmu xhieda u talbu maħfra f’isem il-Knisja għad-dnubiet, inkluż id-dnub ta’ abbuż jew dnubiet li saru fil-gwerra.
Il-Papa Franġisku fir-riflessjoni tiegħu qal li l-Knisja Kattolika trid l-ewwel tagħraf dnubietha u titlob maħfra qabel tkun tista’ tkun kredibbli fit-twettiq tal-missjoni li fdat lilha Ġesù Kristu.