Il-Papa Franġisku jasal Papua New Guinea

Kristina Millare u Courtney Mares via Catholic News Agency

Il-Papa Franġisku wasal il-Ġimgħa fil-Papwa Ginea Ġdida, it-tieni pajjiż tal-vjaġġ appostoliku tiegħu ta’ 12-il jum lejn l-Asja u l-Oċeanja.

Niżel fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Jacksons fil-kapitali tal-pajjiż, Port Moresby, filgħaxija (ħin lokali) tas-6 ta’ Settembru wara titjira ta’ sitt sigħat minn Jakarta, l-Indoneżja. Il-Papa ġie milqugħ fuq it-tarmak minn nisa li jappartjenu għat-tribù Mekeo lebsin libsa tradizzjonali.

Wara l-gwardja tal-unur, id-Deputat Prim Ministru tal-Papua New Guinea John Rosso u dinjitarji ċivili oħra laqgħu uffiċjalment lill-Papa Franġisku — it-tieni Papa li żar in-nazzjon tal-Oċeanja — f’ċerimonja formali fl-ajruport.

Pope Francis arrives in Port Moresby, Papua New Guinea, on Sept. 6, 2024. Credit: Daniel Ibáñez/CNA
Il-Papa Franġisku jasal Port Moresby, Papua New Guinea, fis-6 ta’ Settembru. Ritratt: Daniel Ibáñez/CNA

Wara li ġie milqugħ mill-Kardinal John Ribat, Arċisqof ta’ Port Moresby, u rappreżentanti tal-Konferenza tal-Isqfijiet tal-Papua New Guinea u l-Gżejjer Solomon, is-Santu Missier ġie milqugħ ukoll fir-reġjun tal-Oċeanja minn prelati minn Tonga, Fiġi, u New Zealand.

Il-Ġimgħa filgħaxija, il-folol daħlu fit-toroq barra l-Ajruport Internazzjonali ta’ Jacksons, b’xemgħat mixgħula u smartphones, jippruvaw jaraw il-Papa qabel l-impenji pubbliċi u l-laqgħat tiegħu mal-komunitajiet lokali.

Fit-tlett ijiem li ġejjin, il-Papa Franġisku se jiltaqa’ ma’ mexxejja ċivili u komunitajiet Kattoliċi f’Port Moresby u Vanimo remot. Se jżur ukoll is-Santwarju tal-Madonna Għajnuna tal-Insara biex jiltaqa’ mas-saċerdoti, djakni, ordnijiet reliġjużi, u katekisti u jiċċelebra Quddiesa tal-Ħadd fis-Sir John Guise Stadium.

B’antiċipazzjoni taż-żjara tal-Papa Missierna, Patri Gregorio Bicomong Jr., SDB, qal lil ACI Stampa, is-sieħba tal-aħbarijiet tas-CNA bil-lingwa Taljana, li jittama li l-preżenza tal-Papa Franġisku ssaħħaħ il-fidi u t-tama tal-popli tal-Papwa Ginea Ġdida.

“Nistennew li s-Santu Missier jiffoka fuq temi bħall-familji, il-maħfra, u l-fedeltà lejn Ġesù. Nitolbu li l-avveniment ikollu impressjoni dejjiema u impenn qawwi biex ngħixu l-fidi tagħna,” qal il-qassis lil ACI Stampa.

Pope Francis is welcomed in Papua New Guinea, Sept. 6, 2024. Vatican Media
Il-Papa Franġisku jintlaqa’ f’Papwa Ginea Ġdida, 6 ta’ Settembru. Ritratt: Media tal-Vatikan

Aktar kmieni din is-sena, il-pajjiż iffaċċja instabbiltà politika u d-deterjorament tal-liġi u l-ordni wara li l-gvern iddikjara stat ta’ emerġenza wara l-irvellijiet ta’ “l-Erbgħa l-Iswed” tal-10 ta’ Jannar, li qatlu aktar minn tużżana nies u ndarbu mijiet oħra.

Madwar 96% tal-popolazzjoni tal-Papwa Ginea Ġdida tidentifika bħala Kristjana. Il-Knisja Kattolika tirrappreżenta l-akbar denominazzjoni fil-pajjiż. Skont iċ-ċensiment tal-pajjiż tal-2011, 3 miljun Kattoliku jgħixu fin-nazzjon tal-Paċifiku b’popolazzjoni totali ta’ 8.2 miljun ruħ.

Il-Papa Franġisku beda ż-żjara storika tiegħu fil-Papwa Ginea Ġdida nhar is-Sibt (ħin lokali) b’sejħa għall-amministrazzjoni tar-riżorsi naturali sinjuri tan-nazzjon u talba għall-paċi fost kunflitti tribali li għaddejjin.

Il-Papa ġie milqugħ fil-belt kapitali ta’ Port Moresby fis-7 ta’ Settembru mit-tnabar ta’ wieħed mit-300 tribù indiġenu tal-pajjiż, li wettaq żfin tradizzjonali bi kpiepel bir-rix u dbielet tal-ħaxix.

Il-Papwa Ginea Ġdida, dar għal aktar minn 800 lingwa indiġena, hija magħrufa għad-diversità kulturali u lingwistika tagħha. Minkejja r-riżorsi naturali abbundanti tagħha, inklużi l-minerali, l-injam, iż-żejt u l-gass, tibqa’ waħda mill-ifqar nazzjonijiet tad-dinja, b’madwar 85% tal-popolazzjoni tagħha dipendenti fuq il-biedja ta’ sussistenza u inqas minn ħamsa taċ-ċittadini tagħha jkollhom aċċess għall-elettriku.

Pope Francis is welcomed to APEC Haus in Port Moresby, Papua New Guinea, on Sept. 7, 2024. Credit: Daniel Ibáñez/CNA
Il-Papa Franġisku jintlaqa’ f’APEC Haus f’Port Moresby, Papua New Guinea, fis-7 ta’ Settembru. Ritratt: Daniel Ibáñez/CNA

Meta indirizza lill-uffiċjali politiċi u d-dinjitarji tal-Papua New Guinea miġbura fl-APEC Haus, il-Papa enfasizza l-ħtieġa għal żvilupp ekwu u użu responsabbli tar-riżorsi naturali tan-nazzjon.

“Pajjiżek, minbarra li jikkonsisti fi gżejjer u lingwi, huwa għani wkoll fir-riżorsi naturali. Dawn il-beni huma ddestinati minn Alla għall-komunità kollha,” qal Franġisku.

“Huwa sewwa li l-bżonnijiet tan-nies lokali jingħataw konsiderazzjoni xierqa meta jqassmu l-qligħ u jimpjegaw ħaddiema, sabiex itejbu l-kundizzjonijiet tal-għajxien tagħhom.”

Id-disparità bejn il-ġid u l-kundizzjonijiet tal-għajxien tal-pajjiż hija evidenti f’Port Moresby, fejn ħafna residenti ifqar jgħixu f’xelters improvvisati magħmula minn injam skreppjat u tarps tal-plastik.

L-instabilità politika u l-korruzzjoni jkomplu jikkomplikaw l-iżvilupp ekonomiku tal-pajjiż. Il-Papa Franġisku saħaq li “iż-żieda fl-istabbiltà istituzzjonali u l-bini ta’ kunsens dwar għażliet fundamentali huma prerekwiżit għal żvilupp integrali u ġust.”

F’pajjiż li matul l-istorja tiegħu tħabtu ma’ kunflitti tribali, il-Papa għamel ukoll appell mill-qalb għall-paċi. Iktar kmieni din is-sena, 26 persuna nqatlu fi ġlied tan-nar fil-Provinċja ta’ Enga tal-Papua New Guinea, reġjun li kien milqut minn vjolenza bejn gruppi tribali.

Il-Papa Franġisku jitkellem ma’ mexxejja ċiviċi, awtoritajiet u diplomatiċi fl-APEC Haus f’Port Moresby, Papua New Guinea, fis-7 ta’ Settembru. Ritratt: Daniel Ibáñez/CNA

“Hija t-tama partikolari tiegħi li l-vjolenza tribali tintemm, għax tikkawża ħafna vittmi, tipprevjeni lin-nies milli jgħixu fil-paċi u tfixkel l-iżvilupp,” qal il-Papa Franġisku. “Nappella, għalhekk, għas-sens ta’ responsabbiltà ta’ kulħadd biex iwaqqaf l-ispiral tal-vjolenza.”

Il-Papa stagħġib ukoll bid-diversità lingwistika u kulturali tal-Papwa Ginea Ġdida fl-arċipelagu tal-Paċifiku. “Dan jindika rikkezza kulturali straordinarja,” irrimarka. “Nimmaġina li din il-varjetà enormi hija sfida għall-Ispirtu s-Santu, li joħloq armonija fost id-differenzi!”

Il-Gvernatur Ġenerali tal-Papua New Guinea, Sir Bob Bofeng Dadae, qal lill-Papa li ħafna nies vvjaġġaw distanzi twal biex ikunu preżenti għaż-żjara tiegħu.

“Hekk kif tbierek l-art tagħna bil-preżenza tiegħek, aħna mimlijin gratitudni profonda u umiltà kif wieħed jista’ jara mill-kobor tal-pellegrinaġġ lejn il-belt biss biex tagħti idea tal-Qdusija Tiegħek,” qal Dadae.

Governor General Sir Bob Bofeng Dadae sitting in APEC Haus in Port Moresby, Papua New Guinea, at the official welcome to the Roman pontiff, Sept. 7, 2024. Credit: Daniel Ibáñez/CNA
Il-Gvernatur Ġenerali Sir Bob Bofeng Dadae bilqiegħda f’APEC Haus f’Port Moresby, Papua New Guinea, waqt il-merħba uffiċjali lill-ponti Ruman, 7 ta’ Settembru. Ritratt: Daniel Ibáñez/CNA

Il-Knisja Kattolika għandha rwol kruċjali fil-Papwa Ginea Ġdida, li tagħmel madwar 30% tal-popolazzjoni. Il-Knisja hija involuta ħafna fl-edukazzjoni, b’aktar minn 3,000 skola Kattolika jaqdu kważi 340,000 student madwar il-pajjiż kollu.

Il-Papa Franġisku ċajta li l-motto sempliċi għall-vjaġġ appostoliku tiegħu fil-Papwa Ginea Ġdida – “Itolbu” – jista’ jissorprendi lil “xi wħud li huma mħassba żżejjed bil-‘korrettezza politika’”.

“Jekk iva, qed jiżbaljaw, għax poplu li jitlob għandu futur, li jiġbed is-saħħa u t-tama minn fuq,” qal.

Fi tmiem il-Laqgħa mal-Awtoritajiet, il-Papa Franġisku sellem fil-qosor numru ta’ dinjitarji mill-gvern, is-soċjetà ċivili u l-Korp Diplomatiku fil-Papua New Guinea u mexxejja minn diversi pajjiżi u organizzazzjonijiet tal-Paċifiku, fosthom il-Prim Ministru ta’ Vanuatu, il-President ta’ Nauru, il-Prim Ministru tar-Renju ta’ Tonga u s-Segretarju Ġenerali tas-Segretarjat tal-Forum tal-Gżejjer tal-Paċifiku.

Żjara storika

Iż-żjara tal-Papa timmarka biss it-tielet darba li pontiffu poġġa saqajh fil-Papua New Guinea. San Ġwanni Pawlu II żar il-pajjiż darbtejn, fl-1984 u fl-1995.

Waqt li tirrapporta min-nazzjon gżira fit-tramuntana tal-Awstralja, Magdalena Wolinska-Riedi tal-EWTN Polska nnutat fuq EWTN News Nightly is-sinifikat storiku tal-preżenza tal-Knisja Kattolika fil-Papwa Ginea Ġdida.

“Wara ċ-ċelebrazzjoni tal-ewwel Quddiesa fl-4 ta’ Lulju, 1885, ġew stabbiliti diversi missjonijiet fil-pajjiż żgħir, li laħqu nies li jgħixu f’żoni remoti u mxerrda.”

Minkejja ħafna titjib, il-Papwa Ginea Ġdida għadha tiffaċċja sfidi. Aktar kmieni din is-sena, il-gvern iddikjara stat ta’ emerġenza wara l-irvellijiet ta’ “l-Erbgħa l-Iswed” tal-10 ta’ Jannar, li qatlu aktar minn tużżana nies u ndarbu mijiet oħra.

Il-Papa Franġisku huwa skedat li jkompli ż-żjara tiegħu b’Quddiesa pubblika, laqgħa mal-karitajiet Kattoliċi lokali li jaqdu lill-foqra f’Port Moresby, u vjaġġ qasir f’post imbiegħed fil-ġungla ta’ Vanimo fejn missjunarji Arġentini jaqdu lill-popli indiġeni lokali. Imbagħad se jivvjaġġa lejn Timor tal-Lvant nhar it-Tnejn qabel jikkonkludi l-vjaġġ appostoliku tiegħu f’Singapore.

Traduzzjoni mħejjija u adattata minn Lara Zammit għal tbissima.mt. It-test oriġinali bl-Ingliż jappartjeni lill-Catholic News Agency. 

LURA GĦALL-FAĊĊATA