Kristina Millare u Courtney Mares via Catholic News Agency
Il-Papa Franġisku wasal il-Ġimgħa fil-Papwa Ginea Ġdida, it-tieni pajjiż tal-vjaġġ appostoliku tiegħu ta’ 12-il jum lejn l-Asja u l-Oċeanja.
Niżel fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Jacksons fil-kapitali tal-pajjiż, Port Moresby, filgħaxija (ħin lokali) tas-6 ta’ Settembru wara titjira ta’ sitt sigħat minn Jakarta, l-Indoneżja. Il-Papa ġie milqugħ fuq it-tarmak minn nisa li jappartjenu għat-tribù Mekeo lebsin libsa tradizzjonali.
Wara l-gwardja tal-unur, id-Deputat Prim Ministru tal-Papua New Guinea John Rosso u dinjitarji ċivili oħra laqgħu uffiċjalment lill-Papa Franġisku — it-tieni Papa li żar in-nazzjon tal-Oċeanja — f’ċerimonja formali fl-ajruport.
Wara li ġie milqugħ mill-Kardinal John Ribat, Arċisqof ta’ Port Moresby, u rappreżentanti tal-Konferenza tal-Isqfijiet tal-Papua New Guinea u l-Gżejjer Solomon, is-Santu Missier ġie milqugħ ukoll fir-reġjun tal-Oċeanja minn prelati minn Tonga, Fiġi, u New Zealand.
Il-Ġimgħa filgħaxija, il-folol daħlu fit-toroq barra l-Ajruport Internazzjonali ta’ Jacksons, b’xemgħat mixgħula u smartphones, jippruvaw jaraw il-Papa qabel l-impenji pubbliċi u l-laqgħat tiegħu mal-komunitajiet lokali.
Fit-tlett ijiem li ġejjin, il-Papa Franġisku se jiltaqa’ ma’ mexxejja ċivili u komunitajiet Kattoliċi f’Port Moresby u Vanimo remot. Se jżur ukoll is-Santwarju tal-Madonna Għajnuna tal-Insara biex jiltaqa’ mas-saċerdoti, djakni, ordnijiet reliġjużi, u katekisti u jiċċelebra Quddiesa tal-Ħadd fis-Sir John Guise Stadium.
B’antiċipazzjoni taż-żjara tal-Papa Missierna, Patri Gregorio Bicomong Jr., SDB, qal lil ACI Stampa, is-sieħba tal-aħbarijiet tas-CNA bil-lingwa Taljana, li jittama li l-preżenza tal-Papa Franġisku ssaħħaħ il-fidi u t-tama tal-popli tal-Papwa Ginea Ġdida.
“Nistennew li s-Santu Missier jiffoka fuq temi bħall-familji, il-maħfra, u l-fedeltà lejn Ġesù. Nitolbu li l-avveniment ikollu impressjoni dejjiema u impenn qawwi biex ngħixu l-fidi tagħna,” qal il-qassis lil ACI Stampa.
Aktar kmieni din is-sena, il-pajjiż iffaċċja instabbiltà politika u d-deterjorament tal-liġi u l-ordni wara li l-gvern iddikjara stat ta’ emerġenza wara l-irvellijiet ta’ “l-Erbgħa l-Iswed” tal-10 ta’ Jannar, li qatlu aktar minn tużżana nies u ndarbu mijiet oħra.
Madwar 96% tal-popolazzjoni tal-Papwa Ginea Ġdida tidentifika bħala Kristjana. Il-Knisja Kattolika tirrappreżenta l-akbar denominazzjoni fil-pajjiż. Skont iċ-ċensiment tal-pajjiż tal-2011, 3 miljun Kattoliku jgħixu fin-nazzjon tal-Paċifiku b’popolazzjoni totali ta’ 8.2 miljun ruħ.
Il-Papa Franġisku beda ż-żjara storika tiegħu fil-Papwa Ginea Ġdida nhar is-Sibt (ħin lokali) b’sejħa għall-amministrazzjoni tar-riżorsi naturali sinjuri tan-nazzjon u talba għall-paċi fost kunflitti tribali li għaddejjin.
Il-Papa ġie milqugħ fil-belt kapitali ta’ Port Moresby fis-7 ta’ Settembru mit-tnabar ta’ wieħed mit-300 tribù indiġenu tal-pajjiż, li wettaq żfin tradizzjonali bi kpiepel bir-rix u dbielet tal-ħaxix.
Il-Papwa Ginea Ġdida, dar għal aktar minn 800 lingwa indiġena, hija magħrufa għad-diversità kulturali u lingwistika tagħha. Minkejja r-riżorsi naturali abbundanti tagħha, inklużi l-minerali, l-injam, iż-żejt u l-gass, tibqa’ waħda mill-ifqar nazzjonijiet tad-dinja, b’madwar 85% tal-popolazzjoni tagħha dipendenti fuq il-biedja ta’ sussistenza u inqas minn ħamsa taċ-ċittadini tagħha jkollhom aċċess għall-elettriku.
Meta indirizza lill-uffiċjali politiċi u d-dinjitarji tal-Papua New Guinea miġbura fl-APEC Haus, il-Papa enfasizza l-ħtieġa għal żvilupp ekwu u użu responsabbli tar-riżorsi naturali tan-nazzjon.
“Pajjiżek, minbarra li jikkonsisti fi gżejjer u lingwi, huwa għani wkoll fir-riżorsi naturali. Dawn il-beni huma ddestinati minn Alla għall-komunità kollha,” qal Franġisku.
“Huwa sewwa li l-bżonnijiet tan-nies lokali jingħataw konsiderazzjoni xierqa meta jqassmu l-qligħ u jimpjegaw ħaddiema, sabiex itejbu l-kundizzjonijiet tal-għajxien tagħhom.”
Id-disparità bejn il-ġid u l-kundizzjonijiet tal-għajxien tal-pajjiż hija evidenti f’Port Moresby, fejn ħafna residenti ifqar jgħixu f’xelters improvvisati magħmula minn injam skreppjat u tarps tal-plastik.
L-instabilità politika u l-korruzzjoni jkomplu jikkomplikaw l-iżvilupp ekonomiku tal-pajjiż. Il-Papa Franġisku saħaq li “iż-żieda fl-istabbiltà istituzzjonali u l-bini ta’ kunsens dwar għażliet fundamentali huma prerekwiżit għal żvilupp integrali u ġust.”
F’pajjiż li matul l-istorja tiegħu tħabtu ma’ kunflitti tribali, il-Papa għamel ukoll appell mill-qalb għall-paċi. Iktar kmieni din is-sena, 26 persuna nqatlu fi ġlied tan-nar fil-Provinċja ta’ Enga tal-Papua New Guinea, reġjun li kien milqut minn vjolenza bejn gruppi tribali.
“Hija t-tama partikolari tiegħi li l-vjolenza tribali tintemm, għax tikkawża ħafna vittmi, tipprevjeni lin-nies milli jgħixu fil-paċi u tfixkel l-iżvilupp,” qal il-Papa Franġisku. “Nappella, għalhekk, għas-sens ta’ responsabbiltà ta’ kulħadd biex iwaqqaf l-ispiral tal-vjolenza.”
Il-Papa stagħġib ukoll bid-diversità lingwistika u kulturali tal-Papwa Ginea Ġdida fl-arċipelagu tal-Paċifiku. “Dan jindika rikkezza kulturali straordinarja,” irrimarka. “Nimmaġina li din il-varjetà enormi hija sfida għall-Ispirtu s-Santu, li joħloq armonija fost id-differenzi!”
Il-Gvernatur Ġenerali tal-Papua New Guinea, Sir Bob Bofeng Dadae, qal lill-Papa li ħafna nies vvjaġġaw distanzi twal biex ikunu preżenti għaż-żjara tiegħu.
“Hekk kif tbierek l-art tagħna bil-preżenza tiegħek, aħna mimlijin gratitudni profonda u umiltà kif wieħed jista’ jara mill-kobor tal-pellegrinaġġ lejn il-belt biss biex tagħti idea tal-Qdusija Tiegħek,” qal Dadae.
Il-Knisja Kattolika għandha rwol kruċjali fil-Papwa Ginea Ġdida, li tagħmel madwar 30% tal-popolazzjoni. Il-Knisja hija involuta ħafna fl-edukazzjoni, b’aktar minn 3,000 skola Kattolika jaqdu kważi 340,000 student madwar il-pajjiż kollu.
Il-Papa Franġisku ċajta li l-motto sempliċi għall-vjaġġ appostoliku tiegħu fil-Papwa Ginea Ġdida – “Itolbu” – jista’ jissorprendi lil “xi wħud li huma mħassba żżejjed bil-‘korrettezza politika’”.
“Jekk iva, qed jiżbaljaw, għax poplu li jitlob għandu futur, li jiġbed is-saħħa u t-tama minn fuq,” qal.
Fi tmiem il-Laqgħa mal-Awtoritajiet, il-Papa Franġisku sellem fil-qosor numru ta’ dinjitarji mill-gvern, is-soċjetà ċivili u l-Korp Diplomatiku fil-Papua New Guinea u mexxejja minn diversi pajjiżi u organizzazzjonijiet tal-Paċifiku, fosthom il-Prim Ministru ta’ Vanuatu, il-President ta’ Nauru, il-Prim Ministru tar-Renju ta’ Tonga u s-Segretarju Ġenerali tas-Segretarjat tal-Forum tal-Gżejjer tal-Paċifiku.
Żjara storika
Iż-żjara tal-Papa timmarka biss it-tielet darba li pontiffu poġġa saqajh fil-Papua New Guinea. San Ġwanni Pawlu II żar il-pajjiż darbtejn, fl-1984 u fl-1995.
Waqt li tirrapporta min-nazzjon gżira fit-tramuntana tal-Awstralja, Magdalena Wolinska-Riedi tal-EWTN Polska nnutat fuq EWTN News Nightly is-sinifikat storiku tal-preżenza tal-Knisja Kattolika fil-Papwa Ginea Ġdida.
“Wara ċ-ċelebrazzjoni tal-ewwel Quddiesa fl-4 ta’ Lulju, 1885, ġew stabbiliti diversi missjonijiet fil-pajjiż żgħir, li laħqu nies li jgħixu f’żoni remoti u mxerrda.”
Minkejja ħafna titjib, il-Papwa Ginea Ġdida għadha tiffaċċja sfidi. Aktar kmieni din is-sena, il-gvern iddikjara stat ta’ emerġenza wara l-irvellijiet ta’ “l-Erbgħa l-Iswed” tal-10 ta’ Jannar, li qatlu aktar minn tużżana nies u ndarbu mijiet oħra.
Il-Papa Franġisku huwa skedat li jkompli ż-żjara tiegħu b’Quddiesa pubblika, laqgħa mal-karitajiet Kattoliċi lokali li jaqdu lill-foqra f’Port Moresby, u vjaġġ qasir f’post imbiegħed fil-ġungla ta’ Vanimo fejn missjunarji Arġentini jaqdu lill-popli indiġeni lokali. Imbagħad se jivvjaġġa lejn Timor tal-Lvant nhar it-Tnejn qabel jikkonkludi l-vjaġġ appostoliku tiegħu f’Singapore.
Traduzzjoni mħejjija u adattata minn Lara Zammit għal tbissima.mt. It-test oriġinali bl-Ingliż jappartjeni lill-Catholic News Agency.