Jonah McKeown via Catholic News Agency
Il-Knisja Kattolika tiċċelebra l-festa ta’ San Luqa Evanġelista fit-18 ta’ Ottubru.
Luqa, li kiteb l-Atti ta’ l-Appostli kif ukoll l-Evanġelju li jġib ismu, x’aktarx inkorpora t-testimonjanza tal-Verġni Mqaddsa Marija fil-kitbiet tiegħu. Huwa vvjaġġa madwar ir-reġjun tal-Mediterran ma’ San Pawl, fejn ukoll niżlu Malta, u serva bħala tabib personali ta’ Pawlu. Huwa l-qaddis patrun ta’ ħafna affarijiet, inklużi tobba, kirurgi… u biċċiera.
Għaliex Luqa huwa assoċjat mal-biċċiera? Xbieha komunement attribwita lilu toffri ħjiel – barri bil-ġwienaħ.
Kull wieħed mill-erbaʼ kittieba tal-Evanġelju — Mattew, Mark, Luqa, u Ġwanni — għandu xbieha speċjali assoċjata miegħu. Mattew huwa raġel divin, Mark iljun bil-ġwienaħ, u Ġwanni ajkla.
Artiklu tal-2013 minn Patri Dumnikan Bonaventure Chapman jinnota li l-ewwel askrizzjoni tas-simboli tal-annimali lill-erbaʼ evanġelisti donnha ġejja minn Sant Ireneau fil-ħidma tiegħu “Kontra l-Ereżiji.” Hemmhekk, Ireneaus jinnota li l-Evanġelju ta’ Luqa jibda b’Żakkarija l-qassis li joffri sagrifiċċju lil Alla — il-barrin kienu assoċjati mas-sagrifiċċji tat-Tempju fil-Ġudaiżmu — u fih ukoll il-parabbola tal-iben il-ħali li fiha jinqatel għoġol imsaħħna wara li jerġa’ lura l-iben tat-titlu.
Il-barri, jew l-għoġol, ifisser il-karattru saċerdotali u tas-sagrifiċċju ta’ Kristu fir-rakkont ta’ San Luqa, kiteb Chapman. Iżda jista ‘jkun hemm ukoll raġuni differenti għall-assoċjazzjoni ta’ Luqa mal-barrin, qal.
Il-barrin huma wkoll assoċjati ħafna mal-madmad u jaħdmu f’timijiet ta’ tnejn — bħalma għamlu San Luqa u San Pawl meta evanġelizzaw il-Mediterran.
“Hemm xi ħaġa xierqa għal kollox dwar dan is-simboliżmu tal-madmad tal-barri għal San Luqa, li kien sieħeb tal-ivvjaġġar ta ‘San Pawl u ‘tabib maħbub’,” kiteb Chapman.
“Li tkun madmad ma’ San Pawl ma kellux ikun faċli, bin-nawfraġji u l-persekuzzjonijiet kollha u xejn, imma l-imħabba ta’ San Luqa lejn l-għażiż ħabib tiegħu tinstab fir-rakkont bir-reqqa li għandna ta’ San Pawl fl-Atti tal-Appostli. Il-barri jista’ ma jkunx nobbli daqs ajkla, regali daqs iljun, jew mill-isbaħ bħal anġlu, imma l-barri huwa simbolu ta’ mħabba u missjoni komuni, San Pawl u San Luqa jiżirgħu u jaħrat l-għalqa ta’ il-ħsad tal-Mulej.”
Ta’ min jinnota li Luqa mhuwiex l-uniku qaddis li jingħad li huwa l-patrun tal-biċċiera — mill-inqas disa’ qaddisin oħra għandu dan il-patroċinju wkoll. Għalkemm Luqa ma jidhirx li kien biċċier innifsu, l- assoċjazzjoni tiegħu mal- ox tagħmel konnessjoni xierqa.